افزایش سرمایه چیست؟ + انواع افزایش سرمایه

افزایش سرمایه یکی از روش‌های تامین مالی شرکت‌هاست. شرکت‌ها برای اینکه بتوانند فعالیت خود را توسعه و قدرت رقابت خود را حفظ یا افزایش دهند، اقدام به افزایش سرمایه می‌کنند. تامین منابع مالی جدید به منظور گسترش فعالیت ها و اصلاح ساختار سرمایه شرکت می‌تواند به شکل‌های مختلفی صورت پذیرد (1000 ریال به ازای هر سهم جدید). در واقع می‌توان گفت افزایش سرمایه یعنی افزایش تعداد سهام منتشرشده توسط شرکت‌های سهامی.

همچنین افراد حتی اگر یک روز قبل از برگزاری مجمع فوق‌العاده، سهام شرکت را خریداری کرده باشند، افزایش سرمایه شرکت به آنها تعلق خواهد گرفت.

انواع افزایش سرمایه شرکت‌ها

شرکت ها با توجه به وضعیت شرکت به یکی از روش‌های زیر اقدام به افزایش سرمایه در بورس می‌کنند:

• از محل سود انباشته
• از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده سهامداران
• از محل صرف سهام با سلب حق تقدم
• تجدید ارزیابی دارایی‌های شرکت

افزایش سرمایه از نوع محل سود انباشته

در مواقعی که شرکت سود انباشته مناسبی دارد، تصمیم می‌گیرد که افزایش سرمایه خود را از این روش انجام بدهد و با این کار منابع جدید مورد نیاز خود را تامین کند. پس در روش سود انباشته عملا جریان نقدینگی جدید به شرکت وارد نمی‌شود؛ به این دلیل که سهامداران پولی برای سهام جدید خود پرداخت نمی‌کنند.

به سهامی که به این روش به سهامدار تعلق می‌گیرد سهام جایزه گفته می‌شود. در این روش درصد مالکیت شما در شرکت تغییری پیدا نمی‌کند. یعنی به همان نسبت که سرمایه شرکت زیاد می‌شود تعداد سهام شما نیز افزایش پیدا می‌کند. از نظر تئوریک میزان دارایی شما نیز تغییری نمی‌کند، یعنی به همان نسبت که تعداد سهام زیاد می‌شود قیمت کاهش می‌یابد.

افزایش سرمایه از نوع محل آورده نقدی

در مواقعی که شرکت سود انباشته مناسبی ندارد یا می خواهد که منابع مالی جدید به شرکت وارد کند، از محل آورده نقدی سهامداران اقدام به افزایش سرمایه می‌کند. به دلیل اینکه افزایش سرمایه از این روش، نیازمند تامین منابع جدید از سوی سهامداران فعلی شرکت است، شرکت حق استفاده و حضور در آن را ابتدا به سهامداران شرکت می‌دهد. به این صورت که اوراقی تحت عنوان حق تقدم سهام در اختیار سهامداران فعلی قرار می‌گیرد.

افزایش سرمایه از نوع تجدید ارزیابی دارایی‌های شرکت

ارزش دارایی‌های ثابت مشهود شرکتمانند زمین، ابزارآلات صنعتی، ساختمان، ماشین‌آلات، انواع خودروهای سبک و سنگین، تجهیزات و … در طول زمان تحت تاثیر عواملی مانند نرخ تورم، نوسانات ارز، اصطکاک وسایل و … رشد کرده و ارزش شرکت افزایش پیدا می‌کند. اما این تغییر در حساب‌های حسابداری شرکت ثبت نمی‌شود.

شرکت‌ها در پایان هر دوره مالی اقدام به ارزیابی دارایی‌ها می‌کنند تا قیمت آنها را در ترازنامه خود به‌روزرسانی کنند. پس از به‌روزرسانی ارزش دارایی‌ها و با توجه به عدم تغییر در مقدار بدهی‌ها، به منظور برقراری تساوی در ترازنامه دارایی اضافه را به حساب سرمایه خود انتقال می‌دهند و از این طریق افزایش سرمایه برای شرکت حاصل می‌شود.

در این روش نیز، تعداد سهام شما بیشتر می‌شود اما از آنجایی که قیمت سهام شرکت پس از افزایش سرمایه کاهش پیدا می‌کند، تغییری در میزان دارایی شما ایجاد نمی‌شود.

افزایش سرمایه از محل صرف سهام

شرکت سهام خود را به قیمتی بالاتر از ارزش اسمی سهام به سهامداران عرضه می‌کند. این روش همانند روش افزایش سرمایه از محل آورده نقدی بوده و در اینجا نیز شرکت حق تقدم را به سهامداران خود می‌دهد با این تفاوت که سهام را به قیمتی بالاتر از قیمت اسمی آن به سهامداران می‌فروشد و از این طریق اقدام به افزایش سرمایه مورد نظر خود می‌کند.

در واقع به هنگام افزایش سرمایه به روش صرف سهام، شرکت‌های سهامی به جای انتشار سهام با قیمت اسمی، اقدام به پذیره‌نویسی سهام جدید به قیمت بازار می‌کنند. لازم به ذکر است که فروش سهام در این روش می‌تواند هم با حفظ حق تقدم و هم با سلب حق تقدم صورت پذیرد، اما آنچه باید هر معامله‌گری در نظر داشته باشد این است که حد ضرر در هر معامله‌ای را لحاظ کنند و دست از طمع بردارند.