انواع سهام در بازار بورس (بخش دوم)
در این بخش از مقاله انواع سهام در بازار بورس قصد داریم تا به بررسی قیمت سهام، ارزش سهام و روشهای تحلیل سهام برای کسب بازدهی بیشتر در بازار بپردازیم.
انواع ارزش سهام در بورس چیست؟
اساسا به پنج روش می‌توان در بازار سرمایه و سهام ارزش‌گذاری کرد:
ارزش اسمی
ارزش اسمی ارزشی است که هنگام تاسیس شرکت برای اوراق سهام منتشرشده تعیین می‌شود. همانطور که می‌دانید این ارزش، قیمت واقعی نبوده و صرفا قیمتی است که در اساسنامه درج می‌شود. در بازار بورس ارزش اسمی هر برگه سهام عادی به صورت پیش فرض، 1000 ریال یا 100 تومان است.
ارزش دفتری
برای هر دارایی که در شرکت موجود است در ترازنامه، عددی به‌عنوان ارزش آن ثبت شد‌ه است که به این عدد ارزش دفتری دارایی می‌گویند. برای تعیین ارزش دفتری یک سهم در شرکت، ارزش دفتری دارایی‌های آن شرکت را پس از کسر بدهی‌اش محاسبه می‌کنیم. به بیان ساده‌ترT پس از کسر بدهی‌ها از دارایی‌های شرکت به حقوق صاحبان سهام می‌رسیم و پس از تقسیم آن بر تعداد سهام شرکت، ارزش دفتری هر سهم به دست می‌آید. در زمان تاسیس شرکت، اصولا ارزش اسمی و ارزش دفتری سهام یکسان هستند.
ارزش بازار
ارزش بازار (Market Capitalization) که به صورت مخفف به آن Market Cap یا Mkt Cap می‌گویند، قیمتی است که براساس عرضه و تقاضا برای هر سهم مشخص می‌شود. این ارزش بازار همان قیمتی است که سهامداران در بازارهای معاملاتی، اقدام به خرید و فروش سهم می‌کنند. این ارزش معادل ارزش روز یک سهام ضرب در تعداد سهام منتشرشده توسط یک شرکت است.
ارزش جایگزینی
اگر یک شرکت قصد فروش دارایی‌های خود را نداشتـه باشد، از تفاوت قیمتی و ارزش جایگزینی دارایی‌ها با بهای تمام‌شده، سودی کسب نمی‌کند ولی اگر شرکتی دارایی‌های خود را به فروش برساند، یک سود عملیاتی نیز کسب می‌کند. این سود کسب‌شده هیچ ارتباطی با روند فعالیت‌های شرکت ندارد.
به عبارتی، ارزش جایگزینی ( Replacement Cost) مبلغی است که برا ی خرید یک دارایی مشابه دارایی فعلی، پرداخت می‌شود. در ارزش جایگزینی تمام هزینه‌های تاسیس و راه‌اندازی مجدد شرکت تا شرایط فعلی، محاسبه می‌شود و بر تعداد سهم منتشر شد‌ه تقسیم می‌شود.
ارزش ذاتی
ارزش ذاتی (Intrinsic value) به ارزش واقعی سهام یک شرکت مستقل از قیمت بازار گفتـه ی‌شود. براساس خالص ارزش روز دارایی‌های شرکت و سودها و جریان نقدی که در آینده رخ می‌دهد محاسبه می‌شود. برای محاسبه آن با مقادیر زیر محاسبه می‌شود:
- خالص ارزش دارایی‌ها
- جریان‌های نقدی
- نرخ رشد
- سود آنی در آینده
انواع قیمت سهام در بورس چیست؟
- قیمت باز شدن: قیمت اولین معامله سهام در روز
- قیمت بسته‌شدن: قیمت آخرین معامله سهام در روز
- قیمت پایانی: میانگین وزنی از تعداد سهام معامله شد‌ه در هر قیمت (که ملاک محاسبه روز معاملاتی بعد است)
- بالاترین قیمت: حداکثر قیمت یک سهم در بازار معاملاتی
- پایین‌ترین قیمت: حداقل قیمت یک سهم در بازار معاملاتی
- قیمت پایه: قیمت مشخص شد‌ه توسط فروشنده برای عرضه سهام در معاملات
- قیمت مجاز: دامنه نوسان مجاز نمادهای بورسی در یک روز معاملاتی
استفاده از تحلیل‌ها در خرید بهترین سهم‌های بورس
روشهای مختلفی برای یافتـن بهترین سهام برای سرمایه‌گذاران وجود دارد. مجموع تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال و تابلوخوانی همراه با تحلیل روانشناسی می‌تواند به تشخیص بهترین سهام منتهی شود. برای پیدا کردن یک سهم خوب، ابتدا از طریق تحلیل بنیادی آن سهم را انتخاب می‌کنیم و از طریق تابلوخوانی و تحلیل تکنیکال زمان مناسب خرید سهم را مشخص می‌کنیم.
در حالت کلی، یک شرکت اگر شرایط زیر را داشتـه باشد می‌توان گفت سهم او ارزش خرید‌ن دارد:
- نقدشوندگی سریع و حجم بالای معاملات داشته باشد
- سود سهام از محل فعالیت اصلی شرکت باشد
- زیان رو به کاهش داشتـه باشد و ضرر انباشته نداشتـه باشد
- قیمت سهم از ارزش ذاتی خودش کمتر باشد
- نسبت قیمت به درآمد آن معقول باشد
- میان هزینه‌های مالی و عملیاتی نسبت به سود عملیاتی‌اش تعادل وجود داشتـه باشد
- نمایش دهنده طرح توسعه شرکت باشد
- به واردات خارج از کشور وابستـه نباشد
- صادرات شرکت و بازار فروش آن قابل توجه باشد
نحوه خرید سهام یک شرکت
برای خرید سهام و ورود به بازار اوراق بهادار بورس باید به ترتیب از روشهای زیر اقدام به خرید کرد:
- در ابتدا باید وارد سامانه سجام شد و اقدام به دریافت کد بورسی کنید.
- در قدم بعدی با ورود به کارگزاری‌های موجود در بازار می‌توان اقدام به ثبت نام کرد.
- پس از آنکه از طریق کارگزاری ثبت نام کردید، از طریق سجام یک کد 10 رقمی برای احراز هویت ارسال می‌شود که به صورت غیر حضوری در سامانه سجام انجام می‌شود و کد بورسی صادر می‌گردد.
- در انتها با ورود به کارگزاری مورد نظر اقدام به دریافت یوزر و پسورد کرده که بتوان در سامانه کارگزاری به صورت آنلاین سهام خود را خریداری کند.
جمع‌بندی
در این مطلب به مفهوم سهام پرداختیم و انواع سهام در بازار بورس را مورد بررسی قرار دادیم. امروزه روشهای متعددی از سرمایه‌گذاری در کشور وجود دارد که برای سرمایه‌گذاری در آنها نیازمند دانش حداقلی هستیم. در این مطلب، به موضوعات زیر اشاره کردیم:
- سهام نشان‌دهنده مالکیت نسبی سهامدار نسبت به دارایی‌های شرکت است که این دارایی به نسبت میزان مبلغ خریداری شد‌ه سهام است.
- شرکت‌ها دو نوع هستند که شرکت‌های سهای حداقل 3 سهامدار و شرکت‌های سهامی عام حداقل 5 سهامدار است.
- انواع سهام به سه دسته از نظر شکل، حقوقی و ماهیت دارنده آن تقسیم می‌شود.
- ریسک سهام بسیار بیشتر از اوراق قرضه است.
در نهایت برای موفقیت در بازارهای سرمایه‌گذاری بورس و سهام، تحلیل‌های بازار را به دقت مطالعه کنید و با آگاهی وارد بورس شوید.
